zaterdag 30 juni 2007

Hub. Leufkens (1894 - 1962) De vergeten Fotograaf

Hub. Leufkens (1894 - 1962) De vergeten fotograaf

Zoo zitten 4-jarigen in de Pesantranschooltjes op Java, de Koran te lezen. Of ze werkelijk lezen? 'k Heb dit aan meerderen gevraagd en de meeningen zijn verdeeld. De meesten meenen dat ze de tekst van buiten kennen. In elk geval glijdt het stokje regelmatig langs de teekens. Op zichzelf is 't motief ontroerend schoon. Zoo iets vastleggen voor later zal wel ieder willen. 't Is echter niet zoo eenvoudig. Immers deze schooltjes staan geheel onder leiding van de Mohammedaansche hadji's. Na een beleefde vraag werd mij toegestaan vrijelijk de foto's te maken. En 'k maakte er verscheidene. Een waarbij de hadji zelf, gewapend met een rotanstokje, gehurkt zit midden tusschen de leerlingen. Iets uit de oude tijd. Zoo iets ontdekt men nu slechts nog in Oostersche landen.Betreffende de compositie kan gezegd worden, dat deze niet af is, 't onderste gedeelte tot aan de rand van de stoep moet vervallen. Daardoor wint het beeld aan rust en concentratie. De achtergrond is een wand van het gebouwtje waarin onderwijs werd gegeven, een zogenaamde bilikwand, gevlochten van gespleten bamboe en werkt rustig, wat een vereischte is voor 'n dergelijk motief.

In tegenstelling tot Hein Buitenweg en Rob Nieuwenhuys publiceerde hij slechts twee boeken: Mooi Java (1933) en Impressies van Batavia (1934). Fraaie fotoboeken waarvoor op internet inmiddels flinke prijzen worden gevraagd. Maar wie kent Hub. Leufkens nog? Hub. Leufkens was een fotograaf uit Limburg die zijn hart aan Java had verpand.In 1926 verhuist Leufkens en zijn vrouw van Heerlen naar Java om als onderwijzer en onderwijzeres te werken in Poeworedjo en Djocja. Later zal het echtpaar aan het hoofd staan van scholen in Indramajoe, Blitar en Meester Cornelis. Als het even kan trekt het gezin de bergen in om lange wandelingen te maken, te genieten van de omgeving en om te fotograferen. Op pad, uitgerust met statief, camera, glasnegatieven, klapstoeltjes én een gevulde picknickmand. Leufkens raakt gefascineerd door de tropen, het landschap en de mensen die hij tegenkomt. Negen jaar lang zal hij op Java verblijven. In 1935 keert het hele gezin terug naar Heerlen. Java zal altijd in zijn hart blijven. Uit de honderden foto's die hij op Java heeft geschoten, stelt hij twee fotoboeken samen die opgevat kunnen worden als een liefdesverklaring aan het eiland.Na zijn overlijden in 1962, raakt Leufkens in de vergetelheid. Ten onrechte. Leufkens heeft niet alleen op Java vastgelegd wat verdwenen is: hij is ook bekend geworden als fotograaf van het schilderachtige Limburg.

Geen opmerkingen: